De eerste beroepscode voor verpleegkundigen werd in 1893 opgesteld door de International Council of Nurses (ICN). De code is sindsdien meerdere malen herzien en aangepast aan de veranderende maatschappij en de zorgsector. De huidige beroepscode voor verpleegkundigen en verzorgenden is in 2015 gepubliceerd door de Nederlandse Vereniging van Verpleegkundigen en Verzorgenden (V&VN).
De waarde van de beroepscode
Verpleegkundigen en verzorgenden hebben een beroepscode die hen helpt om hun werk op een verantwoorde en professionele manier uit te oefenen. De beroepscode is gebaseerd op de volgende waarden:
- Respect voor de autonomie van de zorgvrager
- Vertrouwelijkheid
- Betrokkenheid
- Deskundigheid
- Integriteit
- Zelfreflectie
- Verantwoordelijkheid
Je kunt de nationale beroepscode voor verpleegkundigen en verzorgenden hier bekijken. De beroepscode bevat een aantal concrete gedragsregels, zoals:
- Zorgverleners moeten zorgvragers informeren over hun rechten en mogelijkheden.
- Zorgverleners moeten zorgvragers toestemming vragen voor alle handelingen die niet noodzakelijk zijn.
- Zorgverleners moeten zorgvragers respecteren en met hen omgaan op een manier die passend is voor hun cultuur en achtergrond.
- Zorgverleners moeten zorgvragers niet discrimineren op basis van geslacht, ras, religie, seksuele geaardheid of andere factoren.
- Zorgverleners moeten zorgvragers geheimhouding bewaren.
- Zorgverleners moeten hun kennis en vaardigheden op peil houden.
- Zorgverleners moeten zich professioneel gedragen en zich onthouden van gedrag dat de beroepstrots schaadt.
De rol van de beroepscode
De beroepscode heeft een aantal belangrijke functies. Ten eerste helpt de code om verpleegkundigen en verzorgenden te wijzen op hun verantwoordelijkheden en taken. Ten tweede biedt de code houvast bij het maken van moeilijke keuzes. Vervolgens helpt de code om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Als laatste helpt de code om het beroep van verpleegkundige en verzorgende te beschermen.
Overtreding van de beroepscode
Als een verpleegkundige of verzorgende de beroepscode overtreedt, kan dit leiden tot een tuchtklacht. Een tuchtklacht kan worden aangespannen door een zorgvrager, een collega of een andere zorgverlener. Het tuchtcollege zal de klacht beoordelen en beslissen of de zorgverlener schuldig is aan een tuchtrechtelijk vergrijp. Als de zorgverlener schuldig wordt bevonden, kan het tuchtcollege een aantal maatregelen opleggen, zoals een waarschuwing, een berisping of een schorsing van de beroepsbeoefening.
Hier zijn enkele voorbeelden van overtredingen van de beroepscode:
- Een verpleegkundige die een zorgvrager zonder toestemming behandelt.
- Een verzorgende die een zorgvrager beledigt of discrimineert.
- Een verpleegkundige die vertrouwelijke informatie over een zorgvrager doorgeeft aan derden.
- Een verzorgende die alcohol of drugs gebruikt tijdens het werk.
- Een verpleegkundige die zich niet professioneel gedraagt, bijvoorbeeld door ruzie te maken met collega’s of zich onprofessioneel te kleden.
De gevolgen van een overtreding van de beroepscode kunnen ernstig zijn. De zorgverlener kan worden veroordeeld door het tuchtcollege tot een aantal maatregelen, zoals een waarschuwing, een berisping of een schorsing van de beroepsbeoefening. In ernstige gevallen kan de zorgverlener zelfs worden geschrapt uit het BIG-register. Dit betekent dat de zorgverlener niet meer bevoegd is om als verpleegkundige of verzorgende te werken.
Contact
De beroepscode voor verpleegkundigen en verzorgenden is een belangrijk document dat de kwaliteit van de zorg helpt te verbeteren. Als je verpleegkundige of verzorgende bent, is het belangrijk om de beroepscode goed te kennen en na te leven. Heb je zorgen of vragen over een tuchtklacht? Neem contact op met een van onze advocaten. Het eerste gesprek is gratis en vrijblijvend.